"หญ้าแห้วหมู" เป็นวัชพืชที่มีให้เห็นโดยทั่วไปพบได้ในทุกภาค นอกจากนี้ยังเป็นวัชพืชที่มีคุณประโยชน์อย่างมากมาย แต่คนส่วนใหญ่ไม่รู้เลยกำจัดทิ้งซะเป็นส่วนใหญ่
วันนี้จะพามารู้จักหญ้าแห้วหมูในอีกด้านที่หลาย ๆ คนไม่รู้มาก่อนว่าแค่หญ้าต้นเล็กๆ ที่เราเห็นตามข้างถนน สนามหญ้า ทุ่งนา จะมีประโยชน์ได้มากมายขนาดนี้
ลักษณะทาง พฤกษศาสตร์
พืชล้มลุก, มีลำต้นใต้ดิน, สามารถแพร่ขยายไปเป็นเส้นยาว, ที่ปลายสุดมีหัวรูปกลม หรือรี, เส้นผ่าศูนย์กลาง 3 – 6 มม., แข็ง, สีดำ; ลำต้นมีขนาดเล็ก, เกลี้ยง, เป็นสามเหลี่ยม, เกิดจากก้านใบหุ้มซ้อนกัน, ยาว 10 – 25 ซม. ใบ ยาว, เล็ก, กลางใบเป็นร่อง, สีเขียวเข้ม, เกลี้ยง. ดอก ออกเป็นช่อขนาดเล็ก, ขึ้นจากกลางต้น, มีใบประดับรองรับช่อดอก 2 – 4 (-6) ใบ, กางออก, ใบประดับยาวเท่ากับช่อดอกหรือยาวกว่า, ดอกย่อยไม่มีก้านดอก; เกสรผู้ 3 อัน, อับเรณูยาวแคบ; ปลายท่องรับไข่มี 3 แฉก ผล รูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ, ปลายแหลม, มีหน้าตัดเป็นรูป 3 เหลี่ยม, สีน้ำตาล หรือ ดำ.
สรรพคุณของแห้วหมู
1. สมุนไพรหญ้าแห้วหมู ใช้เป็นยาอายุวัฒนะ ด้วยการใช้หัวนำมาล้างให้สะอาด แล้วนำมาเคี่ยวกิน หรืออีกวิธีเป็นสูตรของหมอชีวกโกมารภัจจ์ ซึ่งในสูตรจะประกอบไปด้วย หัวแห้วหมู 10 หัว, ดีปลี 10 หัว, และพริกไทยดำ 10 เม็ด นำทั้งหมดมาบดให้เป็นผงแล้วใช้ชงกับน้ำผึ้งดื่มก่อนนอน ตามตำรานี้กล่าวว่า ให้ทำเฉพาะวันเสาร์และรับประทานให้หมดในวันเดียว ไม่ให้เหลือทิ้งไว้ แล้วเสาร์ต่อไปค่อยทำใหม่ ผู้ใช้สูตรยาตำรับนี้ร่างกายจะปราศจากโรคภัย และมีอายุยืนยาว (หัว)
2. ช่วยบำรุงกำลัง ช่วยทำให้ร่างกายแข็งแรงกระชุ่มกระชวย ไม่มีโรคภัยมาเบียดเบียน หูตาสว่างไสว (หัว)
3. สรรพคุณ หัวแห้วหมูใช้เป็นยาบำรุงธาตุในร่างกาย (หัว,ราก)
4. หัวแห้วหมู สรรพคุณช่วยแก้ธาตุพิการ (หัว)
5. หัวแห้วหมู นำมาแช่น้ำเกลือแล้วผัดกิน มีสรรพคุณช่วยปรับลมปราณให้สมดุล (หัว)
6. ช่วยบำรุงหัวใจ กินน้อยเป็นยาบำรุงหัวใจ แต่ถ้าหากกินมากเกินไปจะมีฤทธิ์บีบหัวใจทำให้หัวใจหยุดเต้น (หัว)
7. ช่วยลดไขมัน ด้วยการใช้แห้วหมูทั้ง 5 ส่วน ตั้งแต่รากจนถึงต้น จำนวนตามต้องการ นำมาล้างน้ำให้สะอาด แล้วหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วคั่วไฟให้เหลือง แล้วใช้ชงกับน้ำร้อนดื่มเป็นชา (หัว)
8. ใช้เป็นยาลดความอ้วน ทำให้น้ำหนักตัวลดลง ด้วยการหัวแห้วหมู 5 บาท, บอระเพ็ด 4 บาท, กระชาย 5 บาท, เหงือกปลาหมอ 10 บาท, พริกไทยอ่อน 10 บาท, และมะตูมอ่อนแห้ง 4 บาท นำมาบดให้เป็นผงผสมกับน้ำผึ้ง แล้วปั้นเป็นยาลูกกลอนขนาดเม็ดพุทรา ใช้รับประทานก่อนนอนวันละ 1 เม็ด สูตรนี้ยังช่วยบำรุงร่างกายให้แข็งแรง และช่วยแก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อได้ดีอีกด้วย (หัว)
9. ช่วยลดความดันโลหิต โดยใช้หัวแห้วหมูนำมาชงกับร้อนดื่ม ในอัตราส่วนหัว 1 ส่วน ต่อน้ำร้อน 10 ส่วน (หัว)
10. แห้วหมู สรรพคุณของรากใช้เป็นยาแก้กษัย (ราก)
11. หัวแห้วหมูใช้เป็นยาเจริญอาหาร ด้วยการใช้หัวแห้วหมูประมาณ 1 ฝ่ามือนำมาต้มกับน้ำดื่ม (หัว)
12. ช่วยแก้อาการกินไม่ได้ นอนไม่หลับ หรือเป็นโรคผอมแห้งแรงน้อย ด้วยการใช้หัวแห้วหมู พริกไทยอ่อน น้ำผึ้ง และเนย ในปริมาณอย่างละเท่าๆ กัน นำมาผสมรวมกันใส่ลงไปในกระทะตั้งไฟกวนให้เป็นตังเม แล้วปั้นเป็นยาลูกกลอนขนาดเท่าเมล็ดพุทรากินก่อนนอนทุกคืน และสูตรนี้ยังช่วยบำรุงกำลังและเป็นยาวัฒนะอีกด้วย (หัว)
13. หัวใช้ปรุงเป็นยาแก้อาการปวดศีรษะ รวมไปถึงอาการกินไม่ได้นอนไม่หลับ ด้วยการนำหัวแห้วหมูที่ล้างน้ำสะอาดแล้ว 1 ถ้วยตวง และต้นอ้อยที่จัดเป็นปล้องเล็กๆ 1 ต้น แล้วใส่ไปลงไปต้มในหม้อกับน้ำฝน 4 ถ้วยตวง แล้วเคี่ยวจนน้ำหวานเล็กน้อย ขมเยอะ เสร็จแล้วก็เอาลง รอให้อุ่น แล้วนำมาตักกินก่อนอาหารมื้อละ 1 ถ้วย พอวันถัดไปก็ให้นำมาอุ่นทุกเช้าก่อนนำมาดื่ม (หัว)
14. ช่วยลดไข้ แก้ไข้ ด้วยการใช้ทั้งต้นและหัว นำมาล้างน้ำให้สะอาดแล้วต้มเป็นน้ำดื่ม (หัว,ราก)
15. หญ้าแห้วหมู สรรพคุณของหัวช่วยขับเหงื่อ (หัว)
16. ช่วยแก้อาการคลื่นเหียน อาเจียน (หัว)
17. ช่วยทำให้ดวงตาแข็งแรง ป้อวงกันตามัว ตาไม่แก่เร็ว ทำให้ตาใสไม่ขุ่นมัวมองเห็นได้อย่างชัดเจนด้วยการใช้หัวแห้วหมูสดนำมาปอกเปลือกออกแล้วล้างน้ำให้สะอาดใช้รับประทานทุกวันตอนเช้า วันละ 2-3 หัว (หัว)
18. ช่วยทำให้ฟันแน่นแข็งแรง ด้วยการใช้หัวที่ล้างสะอาดแล้วนำทุบให้แหลกแล้วนำไปคั่วไฟ ใช้ชงกับน้ำเป็นชาดื่ม (หัว)
19. ช่วยแก้อาการแน่นหน้าอก จุกอก ลมสลักอก รับประทานอาหารไม่ได้ ด้วยการใช้ หัวแห้วหมู เถาบอระเพ็ด ขิงแห้ง ใบหนาด ดอกดีปลี พริกไทย ผักคราดหัวแหวน และใบมะตูม น้ำหนักอย่างละเท่าๆ กัน นำมาบดให้ผงละเอียด นำมาใช้ชงกับน้ำต้มสุกหรือใช้ผสมกับสุราดื่มเช้าเย็น (หัว)
20. ช่วยรักษาโรคกระเพาะ แก้ท้องร่วง (หัว)
21. ช่วยแก้อาการปวดท้อง ด้วยการใช้หัวแห้วหมูประมาณ 6-8 หัว นำมาบดผสมกับขิงแก่ประมาณ 4-5 แว่น ผสมกับน้ำผึ้ง ใช้เป็นยา (หัว)
22. ช่วยแก้อาการปวดท้องอันเนื่องมากจากท้องอืด (หัว)
23. ช่วยแก้โรคบิด ด้วยการใช้หัว นำมาบดผสมกับขิงแก่และน้ำผึ้งแท้แล้วปั้นเป็นยาลูกกลอนไว้รับประทานแก้อาการ (หัว)
24. ช่วยแก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ อาการไม่ย่อย ด้วยการใช้หัวแห้งประมาณ 1 กำมือ นำมาทุบให้แตกแล้วต้มเอาน้ำดื่ม หรือใช้หัวสดครั้งละ 5 หัว นำมาโขลกให้ละเอียดผสมกับน้ำผึ้งรับประทาน (หัว)
25. สรรพคุณแห้วหมู ช่วยในการย่อยอาหาร (หัว)
26. หัวมีรสเผ็ดขมเล็กน้อย ช่วยขับลมในลำไส้ ด้วยการใช้หัวแห้วหมูประมาณ 6-8 หัว นำมาบดผสมกับขิงแก่ประมาณ 4-5 แว่น ผสมกับน้ำผึ้ง ใช้ปั้นเป็นยาลูกกลอนไว้กิน (หัว)
27. ช่วยขับพยาธิไส้เดือน (หัว)
28. หัวแห้วหมูใช้ผัดกับเหล้า ช่วยบรรเทาอาการปวดท้องเนื่องจากไส้เลื่อน และยังช่วยทำให้ระบบเส้นลมปราณไหลเวียนดีขึ้นอีกด้วย (หัว)
29. ใช้เป็นยาขับปัสสาวะ (หัว, ราก)
30. ช่วยแก้อาการปัสสาวะขัด ด้วยการใช้หัวแห้วหมูสดนำมาล้างน้ำให้สะอาด นำไปตากให้แห้งแล้วนำมาบดให้ละเอียด แล้วปั้นเป็นยาลูกกลอนกิน (หัว)
31. ช่วยแก้นิ่วในทางเดินปัสสาวะ (หัว)
32. ช่วยแก้อาการปวดท้องเพราะมากในกามกิจ ด้วยการใช้แห้วหมู ใบบัวบก หญ้าเปลือกหอย อย่างละครึ่งตำลึง นำมาตำให้แหลก แล้วเอาน้ำมาชงกับเหล้าไว้ดื่ม ส่วนกากที่เหลือนำมาพอกสะดือ (หัว)
33. ช่วยแก้อาการปวดประจำเดือนของสตรี (หัว)
34. ช่วยขับประจำเดือน ช่วยให้ประจำเดือนมาเป็นปกติ (หัว)
35. ช่วยแก้ผดผื่นคัน ด้วยการใช้หัวที่บดละเอียดแล้วผสมกับน้ำมันมะพร้าวเล็กน้อย แล้วนำมาทาบริเวณที่คัน อาการจะทุเลาลงและหายไปในที่สุด (หัว)
36. หัวสดนำมาตำละเอียดใช้เป็นยาพอกช่วยดูดหนองจากฝีมีหัวหนอง หรืออีกสูตรใช้หัวแห้วหมูและเกลือตัวผู้พอประมาณ พริกไทย 7-8 เม็ด และข้าวเหนียวที่คั่วให้เหลืองตำละเอียดแล้วประมาณ 3 หยิบมือ นำทั้งหมดมาผสมกันและคลุกผสมกับน้ำปูนใส แล้วนำมาพอกบริเวณที่เป็นหัวฝี ตัวยาจะช่วยดูดหนองออกมาจนหมด (หัว)
37. หัวนำมาตำ ใช้พอกหรือทาแก้พิษจากแมลงสัตว์กัดต่อย (หัว)
38. ช่วยรักษาแผลสดและห้ามเลือด ด้วยการใช้ต้นและใบนำมาโขลกแล้วใส่น้ำปูนใสเล็กน้อย เสร็จแล้วเอามาพอกหรือกดที่แผลเพื่อห้ามเลือด (ต้น, ใบ)
39. ช่วยรักษาแผลเรื้อรัง ด้วยการใช้ต้นและใบประมาณ 5-10 ต้น นำมาหั่นตำให้ละเอียดแล้วใช้พอกแผล (ต้น, ใบ)
40. ช่วยรักษาบาดทะยัก ด้วยการใช้หัวแห้วหมู ต้นผักบุ้ง และสารส้ม นำมาโขลกรวมกัน แล้วผสมยามหานิล แล้วคั้นเอาแต่น้ำกิน ส่วนกากนำมาใช้พอกบริเวณบาดทะยัก (หัว)
41. ช่วยแก้อาการปวดเมื่อย โดยใช้หัวที่ล้างสะอาดนำมาทุบให้แหลกแล้วนำไปคั่วไฟ ใช้ชงกับน้ำเป็นชาดื่ม (หัว)
42. ช่วยลดการอักเสบ ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อมาลาเรียชนิดฟัลซิพารัมในหลอดทดลองได้ (หัว)
43. น้ำมันหอมระเหยจากหัวแห้วหมู มีฤทธิ์ช่วยลดความเจ็บ ช่วยผ่อนคลายอาการเกร็งตัวของกล้ามเนื้อเรียบ (หัว)
44. ส่วนฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาอื่น ๆ ก็คือช่วยต้านเชื้อไวรัส เชื้อมาลาเรีย เชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา และช่วยฆ่าแมลง (หัว)
45. หัวแห้วหมูที่นำมาสกัดด้วยแอลกอฮอล์จะได้สารที่ช่วยต้านเชื้อรา (หัว)
46. น้ำมันหอมระเหยในหัวแห้วหมู มีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียสแต๊ฟ ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดฝี เจ็บคอ และอาการท้องเสีย (หัว)
47. ใช้ปรุงเป็นยาบำรุงทารกในครรภ์ (หัว)
เห็นสรรพคุณทางยาของหญ้าแห้วหมูแล้ว หลาย ๆ คนคงนึกไม่ถึงว่าวัชพืชที่มองว่าไร้ค่าขึ้นตามข้างถนน ทุ่งนา สนามหญ้า จะเป็นวัชพืชที่ดูมีคุณค่าทางด้านการรักษาได้มากมายขาดนี้ ถือว่า เป็นยาอายุวัฒนะ จริง ๆ เพราะมีสรรพคุณทางยาครอบคลุมมากมาย สามารถนำมารักษาหลายโรคเลยทีเดียวค่ะ
ข้อมูลจาก http://www.liekr.com/post_153842.html
** สมุนไพรใกล้ตัว มุ่งเสนอสรรพคุณทางยา การนำไปใช้ควรพิจารณาอย่างรอบด้าน **